‘Hoezo Spinoza?’
Verslag voorstelling van Harpert Michielsen voor de Vrienden van de ASK
21 april, OBA Forum, Oosterdokskade Amsterdam
De illusie van de vrije wil en het toeval, de drie soorten kennis, de conatus, de positie van Joden in zeventiende-eeuws Amsterdam – het zijn niet de meest luchtige onderwerpen die aan bod komen in de voorstelling van theatermaker Harpert Michielsen. Maar in de nagenoeg volle OBA Forumzaal slaagde hij er zeker in om ze op zeer heldere wijze voor het voetlicht te brengen. En met de nodige humor.
Hilarisch was de scène waarin het belangrijkste sollicitatiegesprek dat iemand ooit had gevoerd volledig – en letterlijk – in het water viel door een hele reeks gebeurtenissen die ogenschijnlijk volstrekt toevallig waren en dus tot ongelooflijke frustratie en woede leidden. Kristalhelder liet Michielsen zien dat als je Spinoza begrepen hebt, je vanzelf gaat inzien dat alles een oorzaak heeft en het dus ook geen enkele zin heeft kwaad te worden op dingen waarop je geen enkele invloed hebt. En wat je kunt doen met de rust die dat oplevert en de energie die dan vrijkomt.
Michielsen maakte eerder voorstellingen over Amsterdamse doeners als de arts en filantroop Samuel Sarphati en SDAP-wethouder Emanuel Boekman. Een voorstelling over een denker was voor hem een enorme uitdaging, en zeker als het gaat om Spinoza, wiens Ethica berucht is als ‘extreem moeilijk’ boek. In Hoezo Spinoza? slaagt Michielsen daar echter wonderwel in. Zijn weergave van het leven en werk van Spinoza is heel duidelijk, vlot en geestig. Wat goed werkt is dat hij zijn verhaal regelmatig onderbreekt en snel een zeventiende-eeuwse kraag omdoet, waarna hij als Spinoza commentaar levert op hetgeen de toneelspeler zojuist verteld heeft. Hiermee prikt hij op speelse wijze allerlei legendes door – zoals de vermeende liefdesrelatie met Clara van den Enden, de band tussen Spinoza en Rembrandt – en scheidt hij zo feit en fictie. Al met al een uiterst onderhoudende, leerzame voorstelling, die door het publiek zeer werd gewaardeerd.
Voor informatie over Harpert Michielsen: www.harpertmichielsen.nl
Voor deze voorstelling en eventuele boekingen: www.hktproducties.nl