Spinoza: Denk wat je wilt en zeg wat je denkt
De betekenis van Spinoza's filosofie in de 21e eeuw
Op zondag 23 november 2008 vierde de Amsterdamse Spinoza Kring samen met Paradiso en Amsterdam Wereldboekenstad de 376ste geboortedag van Spinoza onder het motto Vrij zijn, hoe doe je dat?
Met de herdenking van de 376ste geboortedag van Baruch de Spinoza op zondag 23 november 2008 in Paradiso (Amsterdam) werd het belang van het gedachtegoed van de 17de eeuwse Amsterdamse filosoof voor actuele maatschappelijke thema's onder de aandacht gebracht. De waarden tolerantie, respect voor anderen en vriendschap spelen volgens zijn ideeën een belangrijke rol in de ontwikkeling van het individu. Om die reden is Spinoza's filosofie van grote betekenis in de actuele discussies over vrijheid van meningsuiting, godslastering en de grenzen die aan het gedrag van burgers in een democratische rechtsstaat kunnen worden gesteld. Met dit jaarlijkse evenement eren we Baruch de Spinoza als boegbeeld van Amsterdam.
De dag werd geopend door Carolien Gehrels, wethouder kunst en cultuur van Amsterdam. Daarna volgde een lezing van Jeroen Bartels (oud-docent Westerse filosofie in de Moderne tijd aan de Rijksuniversiteit Groningen) over Vrij zijn, hoe doe je dat? Hans Achterhuis (filosoof en emeritus hoogleraar Filosofie aan de Universiteit Twente) reageerde op deze lezing. Hierna ging het publiek in debat met de drie genoemde sprekers. Het ochtendgedeelte werd geleid door Rob Hartmans (journalist bij De Groene Amsterdammer en historicus).
In de lunchpauze kon men kennis nemen van de plannen voor de kunstmanifestatie My name is Spinoza die in de maanden mei, juni en september 2009 in heel Amsterdam werd gehouden. Kunstenaars en kunstinstellingen uit binnen- en buitenland hebben deelgenomen aan deze kunstmanifestatie. Doel van deze manifestatie is om nog meer bekendheid te geven aan Spinoza en zijn belang voor de tegenwoordige tijd en om draagvlak te creëren voor een monumentaal Spinoza Centrum in Amsterdam.
Na de pauze volgde een door Coolpolitics georganiseerd publieksdebat met politici, kunstenaars en journalisten over de aard en de uitkomsten van het debat dat in Nederland over de vrijheid van meningsuiting wordt gevoerd: De kunst van het provoceren. Deelnemers aan het debat waren: Boris van der Ham (D'66), Arendo Joustra (hoofdredacteur Elsevier), Ahmed Aynan en Jaromil (kunstenaars). De presentatie was in handen van Evelien Bosch (NCRV).
De Spinozadag 2008 werd afgesloten met een optreden van mime/theater- en muziekcollectief PIPS:lab.
Vrij zijn, hoe doe je dat? was een co-produktie van de Amsterdamse Spinoza Kring, Amsterdam Wereldboekenstad en Paradiso.
De Spinozadag 2008 werd mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van Paradiso, Amsterdam Wereldboekenstad, VSBfonds en Rabobank Amsterdam.
Lezingen
De teksten van het ochtendgedeelte van de Spinozadag 2008 zijn hier te downloaden als PDF-bestand:
• het openingswoord van Carolien Gehrels, wethouder Kunst en Cultuur van Amsterdam
• de lezing van Jeroen Bartels, oud-docent Westerse filosofie in de Moderne tijd aan de Rijksuniversiteit Groningen: Spinoza over vrijheid
• de reactie van Hans Achterhuis, filosoof en emeritus hoogleraar Filosofie aan de Universiteit van Twente