Het debat dat Jonathan Israel en Herman Philipse op maandag 26 november 2012 gehouden hebben in De Balie, Amsterdam, is nu op YouTube terug te zien.
Met de recente toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede aan de Europese Unie en met de Amerikaanse verkiezingen in aantocht, is het bewaken van onze democratie urgenter dan ooit. Dienen de Verlichtingsidealen het democratische doel? Waar zijn de idealen van de founding fathers nog te ontwaren? Zijn de politieke instituten geperverteerd door belanghebbenden van buitenaf? Verkwanselen wij, de kinderen van de Verlichting, onze eigen erfenis en zetten we daarmee onze democratie op het spel? Het debat was deel twee in de academische reeks 'De Totalitaire Verleiding'.
Jonathan Israel's hoofdwerk, bestaande uit de drie delen Radical Enlightenment (2001), Enlightenment Contested (2006) en Democratic Enlightenment (2011), is een monumentale geschiedenis van de Verlichting. In zijn definitie duurde deze periode van 1680-1800. Centraal staat de nadruk op de grote invloed van de 'Radicale Verlichting' (de term is niet geïntroduceerd door Israel). Aan de bron van deze Radicale Verlichting staat het werk van de filosoof Baruch Spinoza. Waar eerder gedacht werd dat het spinozisme slechts een geringe invloed heeft uitgeoefend, toont Israel in zijn gedetailleerde werk aan dat deze invloed juist bijzonder groot was, zowel op het Europese vasteland, als ook, in mindere mate, in Groot-Brittannië, Ierland en de Verenigde Staten, zoals bijvoorbeeld blijkt uit het werk van Thomas Paine. De Radicale Verlichting zou, door zijn neiging tot religieus scepticisme en tot de republikeinse staatsvorm, geleid hebben tot de huidige liberaal-democratische staat.
Herman Philipse is universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht en bekend vanwege onder andere zijn atheïstische overtuiging. Hij publiceert regelmatig in NRC Handelsblad over actuele onderwerpen.
Philipse heeft rechten en wijsbegeerte gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Leiden. Ook studeerde hij filosofie te Oxford, Parijs en Keulen. Hij was enige tijd werkzaam aan de Katholieke Universiteit Leuven. Vanaf 1986 was hij verbonden aan de Universiteit Leiden als hoogleraar wijsbegeerte met als specialisatie kennistheorie. Sinds 1 september 2003 is hij als Universiteitshoogleraar verbonden aan de Universiteit Utrecht.
De video van het debat is te bekijken op YouTube.