De Spinoza studiegroepen of verdiepingscursussen zijn een vervolg op de introductie cursussen en een mooie manier om wat dieper in de Spinoza materie te duiken. De Ethica (in het kort) is een vaak terugkerende cursus. Recente studiegroepen hadden verder bijv. als thema: 'Spinoza en kunst' en 'De passies van ziel en lichaam, Descartes en Spinoza' (door Anne Woordward), 'Spinoza en vrijheid, 'Het Theologisch-politiek Traktaat' en 'De actualiteit van Spinoza's analyse van onze emoties' (door Henri Krop) en 'De God van Spinoza in historisch-filosofisch perspectief' (door Ton de Kok).
Voor een studiegroep is basiskennis van Spinoza's gedachtegoed zeker een vereiste.
Ook is het raadzaam (gewenst) om een Ethicavertaling bij de hand te hebben.
Er zijn meerdere versies in de handel die allen zo hun eigen 'aardigheden' hebben en het is leuk om het verschil ertussen in de bijeenkomsten te kunnen vergelijken.
Voor het najaar van 2024 staan er 3 nieuwe cursussen gepland:
(op dit moment is alleen bij de Ethica cursus nog een enkele plaats maar die is al wel van start gegaan)
-
Ethica (door Erwin Nielsen)
-
Spinoza en de Waere Vrijheid (door Pieter Dijkshoorn)
DEZE ZIT INMIDDELS VOL! Aanmelden hiervoor is dus niet meer mogelijk.
en in aanloop naar het 'Spinoza Festival' (dat op 3 november plaats zal vinden in de OBA, en dit jaar de traditionele Spinozadag zal vervangen) de voorbereidende cursus:
-
Het bevrijdend denken van Spinoza (door Henri Krop)
DEZE ZIT INMIDDELS VOL! Aanmelden hiervoor is dus niet meer mogelijk.
Hieronder vindt u meer info en kunt u zich aanmelden.
Blijf op de hoogte van het aanbod middels de nieuwsbrief.
(aanmelden onderaan deze pagina of via deze link:
https://laposta.nl/f/ss6ieomgyd9n)
Check na aanmelding ook met regelmaat de mappen 'ongewenst' of 'spam', en voeg voor een goede ontvangst het emailadres
Voor verdere vragen kunt u zich wenden tot
---------------
> Ethica
In deze reeks van vijf avonden staat per bijeenkomst één van de 5 delen van de Ethica centraal, zodat we in 5 maanden de Ethica als geheel bespreken. Dit is dus geen bespreking in detail en op een specifiek thema, maar een overzicht van het werk en de belangrijkste en meest opvallende stellingen. De bijeenkomsten zijn bedoeld voor wie al enigszins vertrouwd is met de hoofdlijnen en terminologie van Spinoza, bijvoorbeeld door één van onze introductiecursussen. Het doel is inzicht te geven in de opbouw en argumentatielijn van de Ethica.
Per bijeenkomst wordt aangegeven welke stellingen we zullen bespreken, zodat de deelnemers zich bij het lezen van de Ethica kunnen voorbereiden. Er is geen voorgeschreven vertaling van de Ethica om te gebruiken, alle vertalingen zijn welkom.
De Ethica (in 5 bijeenkomsten)
Data: Donderdag 5 sep - 3 okt - 7 nov - 12 dec - 9 jan
Tijdstip: 19.00 - 21.00 uur
Locatie: OBA Zaal 3.1, Oosterdokskade 143, Amsterdam
Kosten: € 90
Studiemateriaal: Ethica (vertaling naar keuze)
Docent: Erwin Nielsen
---------------
> Spinoza en de Waere Vrijheid
In 1672, als de Republiek der Verenigde Nederlanden van drie kanten wordt aangevallen, is Spinoza nog net geen veertig jaar oud. Hij is een beroemd en berucht wijsgeer en hij wil gaan protesteren. Tegen de extreme wreedheid waarmee Johan en Cornelis de Witt in die het zomer worden vermoord, tegen het dreigende verlies van verworven vrijheid: “Ultimi Barbarorum”, een spandoek met deze woorden wil Spinoza (volgens de biografen) tonen bij het Groene Zoodje, de plaats waar de Gebr. De Witt aan hun voeten waren opgehangen aan een wipgalg.
Een feit is dat bijna heel Spinoza’s volwassen leven zich afspeelt in die periode van de Waere Vrijheid (1650 – 1672). Hij is aanvankelijk koopman in Amsterdam, samen met zijn broer in het bedrijf van zijn vader. Ze gaan failliet …Spinoza gaat studeren: Latijn en filosofie, geïnspireerd door zijn leermeester Franciscus vanDen Enden. Zijn 1e gepubliceerde boek is een geheel eigen verwerking van de filosofie vanDescartes, op wiskundige wijze gedemonstreerd (zoals later ook de Ethica). Zijn 2e boek, de Tractatus Theologico-Politicus kan opgevat worden als een verdediging van het regentendom,door de afwijzing van religieuze inmenging in de politiek, naast een diepgaande Bijbelkritiek.
Wij willen Spinoza plaatsen in zijn tijd, zowel in maatschappelijke als intellectuele zin (voorgangers, tijdgenoten). We beginnen met de grote crisis van 1672 en schetsen een beeld van de meest welvarende periode van de Republiek: die der Waere Vrijheid. Daarna willen we een blik werpen op Spinoza’s leerperiode bij F. van den Enden en zijn 1e (niet-gepubliceerde) geschrift. Aan de hand van zijn persoonlijke correspondentie bestuderen we zijnperiode als volwassen wijsgeer (1663 – 1677). En waarom maakte hij die nooit opgehelderdereis naar Utrecht in 1673?
Tot slot willen we het leven en de gewelddadige dood van de gewezen jezuïet van den Enden behandelen en in een stadswandeling door Amsterdam de belangrijke plaatsen voor Spinoza en de Waere Vrijheid bezoeken.
Onderwerpen per les:
- 1672 Radeloos, reddeloos, redeloos. Het Rampjaar.
- Spinoza’s begin als denker: Tractatus de Intellectus Emendatione.
- Correspondentie met tijdgenoten.
- Tocht naar Utrecht 1673 – Levenseinde F. van den Enden.
- Wandeling door het Amsterdam van de Waere Vrijheid.
> Het bevrijdend denken van Spinoza
Mensen kunnen volgens Spinoza hun verstand gebruiken als instrument om macht en bezit te vergaren en ook om een ideologie, bijgeloof of samenzweringstheorie te rechtvaardigen. Hiertegenover staat een kritisch denken, dat de vanzelfsprekendheden van elk geloof en elke traditie ter discussie stelt. Dit denken wil zich bevrijden van opgelegde dogma’s en willekeurige voorschriften die de mens klein houden en machteloos maken. In het begin van het Theologisch-Politiek Traktaat legt Spinoza uit hoe het komt dat dat vooroordeel en bijgeloof vat krijgen over ons mensen. Een andere uitleg vindt men aan het slot van het eerste deel van de Ethica. Beide teksten komen in de eerste bijeenkomst aan bod. Voordat de mens kan beginnen aan de bestrijding van zijn eigen vooroordelen en het doorbreken van de macht van samenzweringstheorieën is het noodzakelijk dat hij zich buigt over het instrument waarmee hij dit kan doen: zijn verstand en de mogelijkheid de macht daarvan te vergroten. Dit schetst Spinoza in de inleiding van zijn Verhandeling over de verbetering van het Verstand. Tot slot zal aan bod komen hoe volgens Spinoza bevrijding in de praktijk van ons (samen)leven mogelijk is. Hiertoe zullen we teksten uit de Ethica en de TTP bespreken.
DEZE CURSUS IS VOLGEBOEKT.
---------------
Aanmelden
Door middel van het onderstaande formulier kunt u zich aannmelden voor de studiegroepen.
De met een (*) gemarkeerde velden zijn verplicht.
